FİKRİYAT

Algımızdaki ve Diğer Modernizm

Algımızdaki ve Diğer Modernizm
Modern sözcüğü Türk Dil Kurumu sözlüğünde; çağdaş, çağcıl gibi anlamlara gelmektedir. Aynı sözlükte çağdaş sözcüğünün ne anlama geldiğine baktığımızda ise karşımıza; Aynı çağda yaşayan, çağcıl, asri, muasır; bulunulan çağın anlayışına, şartlarına uygun olan, uygarca, modern gibi anlamlar çıkmaktadır. Buradan anlaşılacağı üzere sözlük her iki kavramı iç içe vermiş, birini diğerinin açıklayıcısı olarak sunmuştur. Tıpkı algımızdaki çağdaş ve modern kavramları gibi…

Modern kavramı Latince şimdi, şu an (just now) anlamına gelen Latince modo kökeninden türetilmiş modernus’dan gelmekte olup mana itibari ile bir dönüşümden bahsetmektedir. Bizim modern ve modernizm kavramına bakış açımızda, kelime anlamında bahsedilen bu dönüşümün nasıl algılanması gerektiğiyle ilintili olacaktır. Konunun daha anlaşılır bir yapıya bürünmesi için çağdaş ve modern kavramlarındaki anlamsal farkı ortaya koymak yerinde olacaktır; çağdaş kelimesinin sözlükte verilen anlamının aynı şekilde geçerli olduğunu yani bulunulan çağın anlayışına, teknolojisine, refah düzeyine uygun olanı işaret ettiğini buna karşın modern kavramının ise egemenliğin ve toplumsal oluşumun kaynağı ile ilintilendirildiğinin altını çizmemiz gerekmektedir.

Konuyu biraz daha açacak olursak; “Batı” referanslı modernizmle birlikte egemenlik kilisenin onamasından kaldırılmış, devlet yönetim modelleri ilahi kaynaklı kurallardan soyutlanarak, insanların yazdıkları anayasalarla yeni bir forma bürünmüştür. İlerleyen süreçte bu sistem batıda ve doğuda birçok devlette uygulanmaya başlanmıştır. 

Modernizm egemenlikle beraber insanların yaşamlarını da insani ihtiyaçlara göre dizayn etmiştir. Örneğin; Batıda kiliseyi ve tanrıyı kutsamak için yapılan devasa katedrallerden vazgeçilmiş, daha ergonomik ve kullanıma uygun mekânlar tercih edilmeye başlanmıştır. Devamında yaşam alanları da buna ayak uydurarak, daha çok ihtiyacı karşılayacak ve pratik çözümler sunacak şekilde dizayn edilmeye başlanmıştır. Modernizmin getirisi olan kapitalizmle birlikte; şehirlere göç eden büyük insan yığınları, kırsalda yaşadıkları müstakil evlerinin yerine; daha pratik, kütüphane raflarına benzeyen apartman dairelerinde yaşamaya başlamışlar, bireyselleşmeyle birlikte de yeme kültürlerinden giyim tarzlarına kadar farkında olmasalar da deyim yerindeyse farklı bir “mod” a geçiş yapmışlardır.

Sonuç olarak modernizm algımızda oluştuğu gibi; bilime, teknolojiye, çağın gerektirdiği alt yapıya sahip olmak değil, devletleri ve toplumları; kurgusunu insanoğlunun yaptığı farklı bir “mod” a taşımaktır diyebiliriz. Bu “mod” un yeni bir sisteme geçişi ortaya koyan gerek egemenliği gerek ekonomik yaşamı gerekse de yaşam alışkanlıklarını “Batı” nın deyimiyle gökyüzünden yeryüzüne indirerek insanın pratik yaşamına uygulanmasını ve bunun sonuçlarını içeren bir sistem bütünü olduğunu söyleyebiliriz.

 

YAZAR HAKKINDA
Temel Karadeniz
Temel Karadeniz
Genç İstikbal Dergisi Yazarı
YORUMLAR
İçeriğe ait yorum bulunmamaktadır.
YORUM YAPIN