Matematik dersi her ne hikmetse öğrencilere en zor gelen derslerin başında gelir. Fiziği de zorlaştıran matematiktir aslında. Biraz zorlandıklarında “Hocam bunlar günlük yaşamda ne işimize yarıyor?” diye sorarlar. Elbette matematik, fizik ve kimya gibi somut bir bilim değildir. Ancak bir fizikçi olarak itiraf etmeliyim ki matematik olmadan hiçbir bilim olmaz, olamaz. Matematiğin soyut kavramlardan oluştuğu doğrudur. Ancak örneğin; fizikteki kanun ve teoriler matematikle desteklenirse bir anlam ifade eder. Yani ortaya attığınız bir teoriyi matematiksel olarak ispatlamalısınız. Ayrıca matematiğin en önemli yönü insana sistemli düşünebilme yeteneği kazandırması ve beyni geliştirmesidir. Bunun yanında günlük hayatta her alanda basit bile olsa matematiksel hesapların varlığı herkesin malumudur.  Matematikte zor bölümler de vardır kolay bölümlerde. Kafa yorarak ve çalışarak zor olanlar zamanla kolay hale gelebilir. Benim burada değineceğim konu matematiğin kâinatın düzenine katkısı.

Yüce Allah kâinatı insanoğlunun düşünüp örnek alabileceği, daha da önemlisi anlayabileceği bilimsel verilere uygun olarak yaratmıştır. Daha doğrusu insanoğlu düşünüp araştırıp çalışarak çevresini ve yaşadığı evreni bilimsel olarak anlamaya başlamıştır. Son yüzyılda bilim ve teknolojinin ilerlemesiyle birlikte yaratılış anından itibaren neler olduğunu, kâinatın hangi bilimsel yasalara uyduğunu ve Dünya dâhil tüm gök cisimlerinin yapılarını öğrenmiş olduk. Kâinatın yaratılışındaki ve yaşamını sürdürmesindeki düzen, galaksiler, yıldızlar ve diğer gök cisimleri insanoğlunun ibret alacağı örneklerle doludur. Özellikle kâinatta bir benzeri olmayan mavi gezegenimiz Dünya ibret ve örneklerle doludur. Şimdi yaratılışın tesadüfen değil bilinçli bir şekilde olduğunun en güzel matematiksel izahlarından olan altın oran ve Fibonacci sayılarından bahsedelim. 

DNA'nın yapısından insan vücuduna, bitkilerden deniz kabuklarına,  galaksilerdeki spirallerden hayvanlara, kara deliklerden virüslere kadar birçok  yerde görebileceğimiz altın oran yani; 1,61803398.... sayısı yaratılıştaki simetriyi  gösterir.  

İnsan vücudunu ele alırsak;  boy uzunluğunun göbekle ayak arası uzunluğuna oranı, kol uzunluğunun bilekle dirsek arası uzunluğuna oranı ve yüzün uzunluğunun genişliğine oranı hep aynı sayıyı yani altın oranı verir. Çevreye dikkat edilirse yarasalarda, kar kristallerinde, ayçiçeklerinde, deniz kabuğunda, kozalaklarda ve hayvanlarda altın oran olduğu görülür. İnsanoğlu çeşitli mekanik araçların üretiminde olduğu gibi mimari yapılarda ve sanat eserlerinde de doğayı örnek alarak altın oranı kullanmışlardır. Kim bilir kâinatta daha nice ilham alınacak özellikler vardır.  

Gelelim Fibonacci sayılarına. Şimdi aşağıdaki sayılara ve sıralanışına dikkatle bakın. 

1   1   2    3    5    8   13    21    34     55     89    144  .......      

Bir şey dikkatinizi çekti mi?  Zekâ oyunu ya da şifreli bir mesaj mı yoksa bu? Hayır.

Şimdi de art arda gelen iki sayıyı yan yana toplayın. İki sayıyı topladığınızda hep bir sonraki sayıyı bulursunuz. İlk bakışta çok ilgi çekici gelmese bile doğada bu düzene uyan birçok örnekle karşılaşırız. İşte bu düzene uyan örnekler; Yonca 3 yapraklıdır. Menekşe, sardunya, düğün çiçeği 5 yapraklıdır. Konmaz çiçeği 8, mısır kadifesi 13, yıldız çiçeği 21, papatya 34, 55 ya da 89 yapraklıdır.

Bu dizi ile ilk olarak 1200’lü yıllarda (Pisalı Leonardo) Fibonacci’nin Hint-Arap sayılarını tanıtmak için yazdığı kitapta yer alan bir soruda karşılaşılır. Soru şöyledir: 

Bir çift tavşanın her ay bir çift yavrusu olur. Yeni doğan tavşanlar da bir ay sonra yavrulamaya başlarlar. Yıl sonunda toplam kaç tavşan olur?

Soruyu uzun uzun hesaplayıp tavşanların soy ağacını çıkardığımızda bulduğumuz sonuç yukarıdaki Fibonacci dizisine uyar.  Müzik eserlerine dahi ilham olmuş bu dizi doğanın matematiksel dilini ifade eder.

Bu gün okullarda öğrencilere anlatılan bu matematik konusunun doğada özellikle bitkilerde bu şekilde bulunması doğanın yaratılışındaki matematiksellik açısından son derece önemlidir. Lütfen matematikten korkmayın. Nefret etmeyin.