Tüm yıldızların bir gün öleceğini biliyor muydunuz? Kütlesi Güneş’ten büyük olan yıldızların ölümüne Süpernova (Koca yeni) patlaması denilir. Bu ölüm diğer yıldızlara göre daha çabuk gerçekleşir. Böylece uzaya bu patlamadan arta kalan elementler savrulur. Vücudumuzdaki ve çevremizdeki maddelerin çoğu süpernova patlamalarından sonra etrafa dağılan elementlerden meydana gelmiştir. Zamanımıza en yakın böyle bir patlama 1987 yılında keşfedildi. 160 000 yıl önce patlayan süpernova 1987’de keşfedildi. Bu olay güney yarım küreden çıplak gözle izlendi.

İşte size geçmişten gelen ışık. 160 000 yıl önce patlayan bir yıldızın ışığını ancak şimdi görebiliyoruz. Işık hızıyla hesap edildiğinde bu yıldızın uzaklığı da günlük yaşamda tasavvur edemeyeceğimiz seviyededir sanırım.

Peki, bu patlama nasıl olur? Süpernova patlamalarında, yıldızın büyük kütlesinden dolayı hidrojenini tamamen yakamaması sonucunda, yıldız kendi içine çökmeye devam eder ve yüksek bir basınç oluşur. Yıldız aniden patlar ve etrafına korkunç bir ışık ve enerji yayar. Uzmanlar süpernova patlamalarının her yüzyılda iki defa olduğunu yani gözlemlendiğini belirtiyorlar. 1987 yılında gözlemlenen süpernova patlaması da bunlardan birisidir.                

Patlamayla ölen yıldızdan arta kalan elementler uzaya savrulurken, çok küçük bir kısmı da sadece nötronlardan meydana gelen bir yıldızı oluştururlar. Bu yıldıza da nötron yıldızı denir. Nötron yıldızları uzayın harikalarından birisidir aslında. Diğer yıldızlara göre çok çok küçüktür ancak akıl almaz derecede bir yoğunluğa sahiptirler. Çapları 25 km olmasına karşın bir çay kaşığı nötron yıldızı maddesi milyarlarca ton gelir. Ayrıca kendi etraflarında çok hızlı dönerler ve manyetik alan oluştururlar. Nötron yıldızlarına pulsarlar da denir. Nötron yıldızlarında sıcaklık ve basınç çok fazladır. Bu yüzden atom oluşmaz. Işıma yapmadıklarından gözle görülmezler. Varlıkları tesadüfen yaydıkları radyo dalgalarından anlaşılmıştır.

Nötron Yıldızları İlk keşfedildiklerinde önceleri bu radyo dalgalarını uzaylılardan gelen sinyaller sanan İngiliz bilim insanları (1967 Cambridge Üniversitesi), sonradan bunların nötron yıldızlarından geldiğini anlayınca uzaylılar konusunda hayal kırıklığı yaşasalar da nötron yıldızlarının varlığını keşfetmiş oldular. Bu pulslar uzaylılardan gelmiş olmasa da nötron yıldızının varlığının ispatı bilim dünyası için önemli bir buluştur. Şayet bir nötron yıldızı biraz daha çökerse çok yoğun, etrafındaki her şeyi çeken, ışığın bile kütle çekiminden kurtulamadığı bir kara deliğe dönüşür. İşte doğanın en gizemli ve dehşet verici olaylarından birisi olan kara delikler bu şekilde oluşur.

Acaba bir süpernova ile geçmişten gelen bir ışık demeti nelere şahit olmuştur. Kim bilir?