Azerbaycan; Kafkasya'nın güneyinde, Hazar Denizi kıyısında yer alıyor ve resmi adı “Azərbaycan Respublikası” olarak geçiyor. Türkiye gibi Avrupa ve Asya’nın arasında kalan Azerbaycan, bazen Asya bazen de Avrupa ülkesi olarak kabul ediliyor. Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin kuzeyinde Ermenistan, güneyinde İran var ve Türkiye ile de kısa bir sınırı bulunuyor. Azerbaycan, tarihi zenginliği bize benzeyen ama farklılıkları da olan, kültürü, lezzetli yemekleri, uygun fiyatları, kardeşçe ve yardımsever halkıyla gezmeye değer bir ülke.

Azerbaycan gerçekten zengin bir kültüre sahip. Çoğunluğu Müslüman olan ülkeler arasında opera ve tiyatronun ilk geliştiği ülke olan Azerbaycan, caz (jazz) sevgisinin yaygın olduğu bir ülke. Vaqif Mustafazade, Aziza Mustafazade, Hacıbaba Huseyinov, Enver Sadiqov gibi önde gelen caz müzisyenlerine sahip Azerbaycan’ın başkentinde her yıl yapılan Bakü Caz Festivali, birçok ülkeden sanatçı ve caz tutkununu çekiyor.

Azerbaycan’a Nasıl Gidilir?

Ben Azerbaycan’a Gürcistan‘ın başkenti Tiflis‘ten yataklı trenle gittim. Trenin, benim tercih ettiğim dört yataklı kompartımanındaki ikinci sınıf ücreti 25 manat (65TL). O zamanlar fiyatı bu şekildeydi ancak son dönemlerde yaşanan ekonomik sorunlar fiyatları biraz daha yükseltmiş olabilir. İki yataklı birinci sınıf ücreti, bunun iki katı değerinde. Azerbaycan para birimi Manat olup, 1 manat=3.3 TL, yani yaklaşık 0.5 avro ediyor. Yataklı tren yolculuğu 16 saat sürüyor, sınırda saatlerce bekleniyor.

Bakü’ye THY’nin, İstanbul, Ankara ve Antalya’dan; fiyatları daha düşük olan Azeri Havayolları’nın (AZAL) ise İstanbul ve Ankara’dan uçuşları var. Genelde 200-300 Dolar arası fiyata bilet bulunuyor. Haydar Aliyev Havalimanı’ndan, Bakü’nün merkezindeki Samed Vurgun Parkı’na giden 16 numaralı otobüsün fiyatı 1 manat (1AZN). Havalimanı trafik merkezine kadar 10-15 dakika yürürseniz, 135 numaralı minibüs; sizi 0.40 manata kentteki 28 Mayıs Metro İstasyonu’na götürüyor. Taksi fiyatları değişik; en ucuzu 15, en pahalısı 50 manat tutuyor.

İstanbul’dan Bakü’ye direkt otobüsler var ama çok uzun bir yol. Türkiye‘nin doğusunda iseniz, Iğdır’dan Nahçıvan’a geçip uçakla Bakü’ye gidebilirsiniz.

Azerbaycan Vizesi

Azerbaycan yeşil pasaporta vize istemiyor ama normal pasaporta istiyor. Uçakla gidecekseniz, Azerbaycan vizesi Bakü Havalimanı’nda 11 dolara alınabiliyor ama karadan gidecekseniz vizeyi önceden almak gerekiyor. Yanınızda bir fotoğraf ve kalacağınız yerin adresi olsun. Vizeyi nakit veya kredi kartıyla alabilirsiniz, ülkeden çıkana kadar saklayın.

Azerbaycan’da Gezilecek Yerler

Azerbaycan’da gezilecek yerler çok olsa da ben önemli yerlerin bazılarından burada bahsedeyim.

Bakü (Bakı)

Azerbaycan’ın başkenti ve Kafkasya'nın en büyük kenti olan Bakü‘nün nüfusu 2 milyonun üzerinde. Bakü’yü üç bölgeye ayırabiliriz: Tarihi yerlerin olduğu eski kent yani İçeri Şehir (İçəri Şəhər), Sovyetler döneminde inşa edilen kısım ve modern Bakü. Bakü’nün merkezini yürüyerek gezebilirsiniz. Metro, minibüs ve otobüsle 0.20 manata şehir içi ulaşım mümkün.

Bakü’de gezilecek-görülecek yerler arasında Kız Kulesi (Gız Qalası), Şirvan Şah Sarayı, Taza Pir Camii, Şehitler Yolu, Devlet Sanat Müzesi, Nizami Azerbaycan Edebiyat Müzesi, Halı Müzesi, Rus Kilisesi, Rostropovich Müzesi, TV Kulesi, Bakü Filarmoni Binası, Nariman Narimanov Evi Müzesi, El Yazmaları Müzesi, Dom Sovyet, Tagiyev Tarih Müzesi, Bakü Bulvarı, Nizami Caddesi, Havuzlu Meydan, Ermeni Kilisesi’ni sayabilirim.

Gence (Ganja)

Azerbaycan’ın ikinci büyük kenti Gence’de Şah Abbas Kervansarayı, Juma Camii, Han Bağı, Ermeni Kilisesi, Rus Ortodoks Kilisesi, Kafkas Arnavut (Alban) Kilisesi var. Selçuklu İmparatorluğu döneminde Gence’de yaşayan Nizami Gencevi(Nizami Gəncəvi), Leyla ile Mecnun ve diğer önemli eserlerini Farsça yazdı ve kendisinin burada bir anıt mezarı var.

Şeki (Şəki)

Büyük Kafkas Dağları’nın eteklerinde yer alan Şeki, Han Sarayı, Kervansarayı, İpek Yolu tarihi, arkadaş canlısı halkıyla görülmeye değer bir kasaba.

Gobustan (Qobustan) Milli Parkı

Ülkenin önemli tarihi yerlerinden biri olan Bakü’ye 64 km uzaklıktaki Gobustan’da; antik mağaralar, kalıntılar, çamur volkanları ve grizu kayası oluşumları var. Bölgedeki dağlar; Büyüktaş, Küçüktaş, Jıngırdağ ve Yazılı Tepe devletin koruması altında. Çok eski kaya oymalarının çokluğu ve kalitesi nedeniyle “olağanüstü evrensel değer” olarak kabul edilerek UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alındı. Gobustan’daki kaya oyma ve resimleri tarih öncesi ortaçağ dönemlerindeki avcılık, yaşam, hayvanlar ve bitki örtüsü hakkında önemli bilgiler veriyor.

Naftalan

Naftalan bir sağlık turizmi merkezi. Naftalan adının kökeni olan petrol türevi koyu renkli ve kıvamlı neft; kemik-kas, sinir, damar, deri, ve üroloji hastalıklarıyla beraber kısırlığın tedavisinde oldukça etkili bir madde olarak biliniyor. Buradaki “sanatoryum” denen oteller, tedavi ve dinlenmeye gelenlere tam pansiyon hizmet veriyor. Küçük Naftalan kasabasının bunun haricinde bir özelliği olmayıp sadece bu petrol SPA’ları için geliniyor.

Haçmaz (Xaçmaz)

Bakü’ye 157km uzaklıktaki Haçmaz, kumsalları ve ormanlarıyla Azerbaycan’ın en turistik yeri. Haçmaz’da Bronz Çağı’ndan kalma Sarkartapa arkeoloji alanı, tarihi Khudat Kalesi, dördüncü yüzyıldan kalma Kafkas Arnavut (Alban) Camii, on altıncı yüzyıldan kalma Şah Abbas Medrese ve Camii, Demir Kapısı erişilmezliğiyle ünlü olan Derbent Kalesi, gezilecek yerler arasında.

Azerbaycan Yemekleri

Azerbaycan yemekleri bol miktarda mevsim sebzeleri ve yeşillik içerir. Nane, kişniş, dereotu, fesleğen, maydanoz, tarhun, pırasa, kekik, frenk soğanı, mercanköşk, taze soğan gibi taze otlar (goy) çok yaygın tüketilir ve ana yemeklere eşlik eder. En çok koyun ve dana eti yenir. Pilav (plov) çok önemli bir yemek ve safranlısı gibi birçok çeşidi yapılır. Azeri mutfağında safranlı yapılan 50 çeşit yemek var. Azeriler yoğurt (qatik), peynir (pendir), ekmek (çorek), salata (salat) severler.

Azeri yemekleri

Azerbaycan mutfağından bazı Azeri yemekleri:

• Yarpaq dolması – Yaprak sarması

• Kelem dolması – Lahana sarması

• Badımjan dolması – Patlıcan dolması

• Kabab – Kebap

• Balıq – Şişte mersin balığı yaygın azeri yemekleri arasında

• Dograma – Yoğurt, patates, soğan, salatalıkla yapılan soğuk çorba

• Duşbara – Kıymalı bir sulu mantı türü Azeri yemeği

• Lavangi – Ceviz ve otlu tavuk dolması

• Lüle kabab – Urfa kebaba benzer Azeri yemek çeşidi

• Piti – Koyun eti, nohut, safranlı güveç

• Tika kabab (şaşlık) – Şiş kebap

• Bozbaş – Kuzu etli çorba

Ülkede Türkiye’de olduğu gibi siyah çay çok içiliyor. Bizim “ince belli” tabir ettiğimiz çay bardağına onlar armuda benzerliği nedeniyle “armudu” diyorlar. Her yerde çay evi (çayhana) var. Ülkede ayran da içiliyor. Velhasıl, gidilmek için güzel ve şirin bir ülke. Üstelik yanıbaşımızda.